โอกาสลงทุน 5G & IoT กับการเปลี่ยนแปลงก้าวสำคัญ
SCB CIO ธนาคารไทยพาณิชย์ วิเคราะห์โอกาสลงทุน 5G & IoT กับการเปลี่ยนแปลงก้าวสำคัญปัจจุบันเทคโนโลยี 5G ถูกพูดถึงมากขึ้นในช่วงที่ผ่านมา ทั้งจากการที่ คณะกรรมการกิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) และค่ายมือถือได้มีการประมูลคลื่นความถี่ 700/1800/2600MHz และ 26 GHz กันในปี 2020 นี้ ซึ่งเป็นย่านความถี่ครบทั้งช่วง Low-Mid-High ที่เรียกกันว่าเป็นการประมูล Multi band
เราจะเริ่มเห็นโทรศัพท์รุ่นเรือธง (Flagship) ของค่ายต่าง ๆ ก็เริ่มออกรุ่นที่รองรับ 5G มาแล้ว ได้แก่ Samsung Galaxy S10 5G, Xiaomi Mi9 Pro 5G และ Huawei Mate 30 5G เป็นต้น และส่วนสำคัญอีกปัจจัยหนึ่ง คือ การที่ International Telecommunication Union (ITU) ใกล้ที่จะประกาศร่างมาตรฐานของเทคโนโลยี 5G หรือที่เรียกว่า IMT-2020 Standardในช่วงปี 2020 นี้ โดยคุณสมบัติหลักของ 5G ที่ ITU วางแผนไว้มีอยู่ทั้งหมด 3 ประการ ประกอบไปด้วย
(1) ความเร็วของการเชื่อมต่อแบบไร้สายที่เพิ่มขึ้น ซึ่งคาดว่าจะมีอัตราความเร็วของการใช้งานที่สูงกว่าเทคโนโลยี 4G มากกว่า 10 เท่า ตัวอย่างเช่น หากเราดาวน์โหลดภาพยนตร์ที่มีความยาว 2 ชั่วโมงด้วยอินเทอร์เน็ต 4G ที่ระดับความเร็ว 1 Gbps จะต้องใช้เวลาทั้งสิ้น 6 นาที ในขณะที่หากใช้อินเทอร์เน็ต 5G ที่สามารถเพิ่มประสิทธิภาพให้มีระดับความเร็วที่ 20 Gbps ระยะเวลาดังกล่าวจะลดลงเหลือเพียง 3.6 วินาทีเท่านั้น
(2) ความล่าช้าในการรับส่งข้อมูลที่ลดลงกว่า 10 เท่า รวมถึงความน่าเชื่อถือของการรับส่งสัญญาณที่เสถียรขึ้น ซึ่งคุณสมบัติดังกล่าวจะช่วยเพิ่มโอกาสของการใช้งานเทคโนโลยีใหม่ๆ เช่น รถยนต์ไร้คนขับ โดยสมมติให้รถยนต์ไร้คนขับวิ่งด้วยความเร็ว 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ซึ่งหากมีการส่งสัญญาณหยุดรถผ่านโครงข่าย 4G ที่มีความหน่วงสูงกว่า จะส่งผลให้รถยนต์คันดังกล่าวยังคงเคลื่อนที่ต่อไปอีก 1.4 เมตร ในขณะที่ความหน่วงที่ระดับน้อยกว่า 1 มิลลิวินาทีของ 5G จะทำให้รถยนต์เคลื่อนที่ต่อไปอีกเพียง 2.8 เซนติเมตรเท่านั้น
(3) ความสามารถในการเชื่อมต่ออุปกรณ์ไร้สายจำนวนมากโดยใช้พลังงานต่ำ ซึ่ง 5G จะทำให้ความหนาแน่นของการเชื่อมต่ออุปกรณ์ไร้สายเพิ่มสูงขึ้นจากราว 4,000 ชิ้นต่อตารางกิโลเมตร เป็นราว 1 ล้านชิ้นต่อตารางกิโลเมตร นอกจากนี้ ยังคาดว่าอุปกรณ์เชื่อมต่อนั้นจะใช้พลังงานลดลงถึง 90% ซึ่งคุณสมบัติดังกล่าวจะเอื้อให้เกิดการใช้งานของอุปกรณ์ IoT (Internet of things) ในวงกว้างทั้งในภาคครัวเรือนและธุรกิจ
คุณสมบัติของ 5G ที่ได้กล่าวมาข้างต้น จะช่วยส่งเสริมให้เกิดการใช้งานของเทคโนโลยีใหม่ๆ อย่างหลากหลาย ตัวอย่างการใช้งานเทคโนโลยีที่คาดว่าจะเกิดขึ้นของ ITU เช่น รถยนต์ไร้คนขับที่ต้องการความเสถียรของการส่งผ่านสัญญาณแบบไร้สาย การใช้ทางการแพทย์ ที่ต้องการทั้งความเสถียรของคลื่นสัญญาณ รวมถึงความเร็วในการส่งสัญญาณที่สูง และการใช้งานของอุปกรณ์ IoT (Internet of things) ที่คาดว่าเทคโนโลยี 5G จะเป็นตัวจุดประกายสำคัญที่ทำให้เกิดการใช้งานในวงกว้าง ทั้งในภาคครัวเรือนและภาคธุรกิจด้วย
GSM Association (GSMA) คาดการณ์ว่าจะมีการใช้งานอุปกรณ์ IoT ในปี 2025 ราว 25.2 พันล้านชิ้น หรือเพิ่มขึ้นราว 16.1 พันล้านชิ้นจากปี 2018 ซึ่งการเพิ่มขึ้นนั้นแบ่งเป็นการใช้งานในภาคครัวเรือนประมาณ 6 พันล้านชิ้น และภาคอุตสาหกรรมอีกประมาณ 10.1 พันล้านชิ้น โดยส่วนมากจะเป็นอุปกรณ์ IoT ในกลุ่มของ Smart buildings และ Smart home
นอกจากนี้ ค่ายมือถือในเกาหลีใต้เริ่มเปิดตัวบริการ 5G ตั้งแต่เมษายน 2019 ซึ่งมีผู้ใช้บริการราว 4 ล้านเลขหมายในปัจจุบัน ในขณะที่ค่ายมือถือในจีนเปิดตัวบริการ 5G เมื่อ 31 ตุลาคม 2019 ขณะที่ค่ายมือถือในญี่ปุ่นนั้นคาดว่าจะเริ่มเปิดตัวบริการ 5G ในช่วงต้นถึงกลางปี 2020 โดยในปัจจุบันกลยุทธ์หลักจะเน้นไปที่การสร้างพันธมิตรทางธุรกิจเพื่อโอกาสในการสร้างรายได้จากบริการใหม่ๆ นอกจากนี้ ทางรัฐบาลญี่ปุ่นได้ใช้โอกาสในการเป็นเจ้าภาพ Tokyo 2020 Olympics เพื่อทำการทดสอบการใช้งาน 5G ด้วย
GSMA มีการคาดการณ์ว่าเทคโนโลยี 5G นั้นมีโอกาสสร้างเม็ดเงินกว่า 2.2 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ให้แก่ระบบเศรษฐกิจทั่วโลกภายในระยะเวลา 15 ปีข้างหน้า อย่างไรก็ตาม ภาครัฐและธุรกิจจำเป็นต้องลงทุนเพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านโทรคมนาคมเพิ่มเติม ซึ่งการลงทุน 5G ในช่วงปี 2019-2023 จะเป็นการลงทุนในส่วนของสถานีฐานเป็นหลัก ในขณะที่ในช่วงปี 2021-2025 จะเป็นการลงทุนในระบบเครือข่ายเป็นหลัก
สุดท้ายนี้ แม้ผู้บริโภคอาจจะยังไม่ได้ใช้งานเทคโนโลยี 5G มากนักในช่วงแรก เพราะกว่าที่ผู้ผลิตโทรศัพท์มือถือเจ้าใหญ่อย่าง Apple ,Samsung หรือ Huawei จะผลิตมือถือที่รองรับ 5G ในคลื่นความถี่ที่รองรับในแต่ละประเทศ และกว่าที่ผู้บริโภคจะเปลี่ยนมือถือปัจจุบันให้เป็นรุ่นที่รองรับ 5G นั้นจะมีช่วงเปลี่ยนผ่านเทคโนโลยีระยะเวลา 3-4 ปี แต่อย่างไรก็ดีจุดเริ่มต้นของทศวรรษ 5G และ IoT ก็ได้สร้างโอกาสให้กับทั้งภาคธุรกิจ และสร้างโอกาสให้กับการลงทุนด้วยเช่นกัน