KBANK ต่อยอดโอกาสธุรกิจผู้สูงอายุ
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย วิเคราะห์ ธุรกิจชุมชนฟรีแลนซ์ผู้สูงอายุ…ทางเลือกสร้างรายได้ให้กับผู้สูงวัย และต่อยอดโอกาสทางธุรกิจผู้สูงอายุ
นับแต่ปี 2548 ประเทศไทยได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ โดยข้อมูลล่าสุดในปี 2561 ไทยมีจำนวนผู้สูงอายุราว 11.8 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 17.7 ของประชากรทั้งหมด หากมองในแง่ของภาคธุรกิจ การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรไทยดังกล่าว ได้กลายมาเป็นโอกาสทางธุรกิจที่บรรดาผู้ประกอบการไทยจะต้องมีการวางแผนและปรับตัว อย่างไรก็ดี ตลาดของธุรกิจผู้สูงอายุมักกระจุกตัวอยู่กับผู้สูงวัยที่มีรายได้เพียงพอ ในขณะที่กลุ่มผู้สูงอายุที่มีข้อจำกัดด้านรายได้ แต่มีทักษะความเชี่ยวชาญ หากมีแนวทางสร้างรายได้ให้คนกลุ่มนี้ ก็น่าจะกลายมาเป็นเป้าหมายทางธุรกิจได้อีกกลุ่มหนึ่ง
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า โมเดลธุรกิจหนึ่งที่อาจจะสามารถสร้างรายได้ให้แก่ผู้สูงอายุ คือ ธุรกิจชุมชนฟรีแลนซ์ผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นศูนย์รวมของชุมชนผู้สูงอายุและองค์กรธุรกิจที่ต้องการจ้างฟรีแลนซ์ที่เป็นผู้สูงอายุ เพื่อปฏิบัติงานที่เฉพาะเจาะจงและต้องการทักษะความเชี่ยวชาญเป็นงานๆ ไป โมเดลธุรกิจชุมชนฟรีแลนซ์ผู้สูงอายุ มีข้อจำกัดที่อาจจะไม่สามารถสร้างงานได้ครอบคลุมผู้สูงวัยทุกคนและทุกสายอาชีพ รวมทั้งอาจมีจำนวนผู้สูงวัยที่ได้รับจ้างงานฟรีแลนซ์จริงมีอยู่น้อย และน่าจะกระจุกตัวอยู่ที่ผู้สูงอายุวัยต้นที่มีอายุระหว่าง 60 ถึง 69 ปี ทั้งนี้ ผู้สูงวัยที่ได้งานน่าจะขึ้นอยู่กับทักษะความเชี่ยวชาญและสุขภาพของผู้สูงวัยแต่ละคน รวมไปถึงความต้องการฟรีแลนซ์ขององค์กรธุรกิจต่อสายอาชีพที่ผู้สูงวัยมีทักษะความเชี่ยวชาญ ตลอดจนการแข่งขันระหว่างฟรีแลนซ์ผู้สูงวัยและฟรีแลนซ์หนุ่มสาว ประเด็นสำคัญ
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า โมเดลธุรกิจหนึ่งที่อาจจะสามารถสร้างรายได้ให้แก่ผู้สูงอายุ โดยมีความยืดหยุ่นและเหมาะสมกับภาวะการแข่งขันทางธุรกิจที่เพิ่มสูงขึ้นในปัจจุบัน คือ ธุรกิจชุมชนฟรีแลนซ์ผู้สูงอายุ โดยการสร้างแพลตฟอร์มธุรกิจซึ่งเป็นศูนย์รวมของชุมชนผู้สูงอายุและองค์กรธุรกิจที่ต้องการจ้างพนักงานอิสระหรือฟรีแลนซ์ (Freelance) ที่เป็นผู้สูงอายุ เพื่อปฏิบัติงานที่เฉพาะเจาะจงและต้องการทักษะความเชี่ยวชาญที่แตกต่างเป็นงานๆ ไป แนวทางดังกล่าวสอดคล้องกับแนวโน้มการปรับตัวของผู้ประกอบการธุรกิจในปัจจุบันในด้านการบริหารต้นทุนแรงงานให้มีประสิทธิภาพ โดยเริ่มหันมาจ้างพนักงานฟรีแลนซ์มากขึ้น ซึ่งสามารถลดค่าใช้จ่ายได้มากกว่าร้อยละ 65 เมื่อเทียบกับการจ้างพนักงานประจำ เนื่องจากไม่ต้องมีต้นทุนด้านสวัสดิการต่างๆ และไม่มีภาระผูกพันระยะยาว ทั้งนี้ ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ประเมินว่า ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมาตลาดฟรีแลนซ์ไทยมีแนวโน้มเติบโตต่อเนื่องราวร้อยละ 3.9 ต่อปี โดยในปี 2561 มีมูลค่าประมาณ 4.8 แสนล้านบาท และมีจำนวนฟรีแลนซ์ราว 1.9 ล้านคน
การเพิ่มความยืดหยุ่นในการจ้างงานผู้สูงอายุโดยใช้รูปแบบการจ้างงานฟรีแลนซ์ที่มีการจ้างงานตามความจำเป็น และจ่ายผลตอบแทนตามงานเป็นครั้งๆ ไป แทนการจ้างงานในลักษณะงานประจำ น่าจะช่วยขยายโอกาสการจ้างงานผู้สูงอายุบางกลุ่มได้ แม้ว่าจะมีข้อจำกัดที่อาจจะไม่สามารถสร้างงานได้ครอบคลุมผู้สูงวัยทุกคนและทุกสายอาชีพในประเทศ รวมทั้งอาจมีจำนวนผู้สูงวัยที่ได้รับจ้างงานฟรีแลนซ์จริงมีอยู่น้อย และน่าจะกระจุกตัวอยู่ที่ผู้สูงอายุวัยต้นที่มีอายุระหว่าง 60 ถึง 69 ปี ทั้งนี้ ผู้สูงวัยที่ได้งานน่าจะขึ้นอยู่กับทักษะความเชี่ยวชาญและสุขภาพของผู้สูงวัยแต่ละคน รวมไปถึงความต้องการฟรีแลนซ์ขององค์กรธุรกิจต่อสายอาชีพที่ผู้สูงวัยมีทักษะความเชี่ยวชาญ ตลอดจนการแข่งขันระหว่างฟรีแลนซ์ผู้สูงวัยและฟรีแลนซ์หนุ่มสาว
