จีนเสนอหั่นงบรถไฟลงเกือบครึ่งให้มาเลย์
จีนเสนอจะลดราคางบประมาณในการก่อสร้างลงเกือบครึ่งหนึ่งของโครงการรถไฟมูลค่า 20,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ให้มาเลเซียเพื่อคงระดับโครงสร้างพื้นฐานในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อ้างอิงจากแหล่งข่าว 2 รายเมื่อวันที่ 31 ม.ค. แต่ความขัดแย้งในคณะรัฐบาลทำให้ยังไม่มีคำตอบชัดเจน
แถลงการณ์ที่ขัดแย้งในสัปดาห์ที่ผ่านมาเกี่ยวกับสถานะของโครงการรถไฟ Ease Coast Rail Link (ECRL) เน้นให้เห็นถึงความท้าทายทางการเมืองและทางการทูตที่รัฐบาลของนายกรัฐมนตรีมหาเธร์ โมฮัมหมัดต้องเผชิญในการทบทวนการเจรจาเรื่องสัญญา
“ ถ้าเป็นเพราะเรื่องงบค่าใช้จ่าย จีนเสนอจะลดราคาลงให้ก้อนใหญ่ คือเกือบครึ่งหนึ่ง” แหล่งข่าวรายหนึ่งให้ข้อมูล
โดย China Communication Company (CCCC) ผู้รับเหมาการก่อสร้างโครงการนี้ได้เสนอจะลดราคาค่าก่อสร้างลงจากเดิมคือ 67,000 ล้านริงกิตต่อระยะทาง 688 ก.ม.ลงมาเกือบครึ่งหนึ่ง แหล่งข่าวระบุ ค่าใช้จ่ายเรื่องดอกเบี้ยและการเวนคืนที่ดินทำให้งบประมาณในการก่อสร้างสูง
แม้จะมีข้อเสนอลดราคาลงให้ แต่รัฐบาลของนายกฯ มหาเธร์ ตัดสินใจยกเลิกสัญญาเดือนธ.ค.ที่ผ่านมา อ้างอิงจากแหล่งข่าว ซึ่งขอไม่เปิดเผยนามเพราะเป็นประเด็นอ่อนไหว
หลังจากเข้าสู่อำนาจเมื่อเดือนพ.ค.2561 นายกฯมหาเธร์ (ซึ่งก่อนหน้านี้มักวิจารณ์การลงทุนของจีนในมาเลเซียอยู่บ่อยครั้ง) ให้คำมั่นว่าจะมีการเจรจาใหม่ หรือยกเลิกโครงการ” ที่ไม่เป็นธรรม” ของจีน ซึ่งลงนามอนุมัติในสมัยอดีตนายกฯนาจิบ ราซัค และสั่งระงับโครงการ ECRL ไปตั้งแต่เดือนก.ค. 2561
มีการเจรจาอย่างต่อเนื่องหลังระงับการก่อสร้างเดือนก.ค. โดยมาเลเซียชี้ว่า มองหาข้อเสนอที่มีราคาค่าก่อสร้างถูกลง โดยโครงการนี้เป็นโครงการที่ใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตามนโยบาย Belt and Road ของจีน แหล่งข่าวระบุว่า การเจรจายุ่งยากซับซ้อนเพราะมีเจ้าหน้าที่จากมาเลเซียเข้ามาเกี่ยวข้องมากเกินไป
เมื่อวันที่ 30 ม.ค. คณะรัฐมนตรีมาเลเซียระบุว่า ได้ตัดสินใจที่จะหยุดให้ความเห็นเกี่ยวกับโครงการนี้ ทั้งนี้ ความสัมพันธ์กับจีนถดถอยลง หลังจากนายกฯ มหาเธร์ นำพรรคแนวร่วมฝ่ายค้านชนะพรรครัฐบาลของอดีตนายกฯ นาจิบ ที่เป็นพรรคที่ปกครองประเทศมาถึง 60 ปี
“ ไม่ใช่งานง่ายเลยสำหรับรัฐบาลผสมที่มาจากหลายพรรค ซึ่งส่วนใหญ่ไม่มีประสบการณ์ในการบริหารรัฐบาลกลาง” Adib Zalkapli ผอ.มาเลเซียของบริษัทที่ปรึกษานโยบายสาธารณะ Bower Group Asia กล่าว
“ และแต่ละพรรคอาจมีความคิดที่แตกต่างเกี่ยวกับนโยบายต่างประเทศของ ‘มาเลเซียใหม่’ “
โครงการรถไฟเปิดตัวในปี 2559 จากการผลักดันให้มีการลงทุนของจีนในสมัยของนาจิบ ซึ่งเป็นนายกฯ ของมาเลเซียนานเกือบทศวรรษ แต่รัฐบาลของเขามีข่าวฉาวเรื่องเงิน ขาดความโปร่งใส และมีความเสี่ยงที่ทำให้มาเลเซียมีหนี้ก้อนใหญ่ โครงการนี้นับเป็นสัญลักษณ์ของการบริหารที่อื้อฉาวของนาจิบ
ในเวลานั้น ฝ่ายค้าน ซึ่งรวมถึงนายกฯมหาเธร์ ได้กล่าวหานาจิบว่ากำลังขายอธิปไตยของมาเลเซียให้กับจีน.